Trước thách thức hậu Covid-19 kết hợp với sự cạnh tranh trong thời đại kỷ nguyên số, việc phát triển đội ngũ nhân sự hiểu sâu, biết rộng, linh hoạt trong công việc là xu hướng tất yếu của nhiều doanh nghiệp. Những người có các đặc điểm đó được gọi là “nhân viên hình chữ T” hay T-shaped.
Các nhà lãnh đạo hãy cùng FastWork tìm hiểu chi tiết về mô hình chữ T và cách phát triển năng lực nhân sự theo hướng T-shaped hiệu quả ngay trong bài viết dưới đây.
Mục lục nội dung:
Nhân sự hình chữ T (T-shaped employee) là gì?
T-shape model hay T-shaped skills là khái niệm được phát triển bởi McKinsey & Company vào năm 1980. Thời điểm đó, công ty này xem T-shaped là mô hình lý tưởng, làm căn cứ để tuyển dụng nhân sự và tìm kiếm các nhà tư vấn, đối tác để làm việc.
Nhân viên hình chữ T (t shape model) là người có kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể, cũng như mong muốn và khả năng tạo kết nối giữa các lĩnh vực khác nhau.
Trong mô hình chữ T, thanh dọc thể hiện chiều sâu về kiến thức và kỹ năng của một cá nhân, được xem là chuyên gia trong một lĩnh vực cụ thể. Còn thanh ngang đại diện cho độ rộng về sự hiểu biết cũng như năng lực cộng tác hiệu quả trong nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau. Nói cách khác, nó thể hiện sự đa dạng, linh hoạt về kiến thức và kỹ năng của một cá nhân.
Khái niệm nhân viên hình chữ T là một xu hướng nhanh chóng nổi lên trong thế giới lao động ngày nay. Hơn bao giờ hết, các nhân sự sở hữu đa dạng các kỹ năng có thể chuyển giao và dễ dàng thích ứng ở nhiều vị trí công việc được xem là vô giá đối với nhiều công ty, đặc biệt khi họ sở hữu sự kết hợp giữa khả năng chuyên môn tốt và khả năng học hỏi phát triển, cũng như các kỹ năng xử lý vấn đề và giao tiếp, làm việc nhóm.
Nội dung nên phổ biến trong Doanh nghiệp: Kỹ năng số – 50% nhân lực sẽ bị đào thải nếu không trang bị kỹ năng số trong 10 năm tới
Đặc điểm của nhân sự T-shaped
Nhân sự T-shaped (t shape model) là người sở hữu các đặc điểm sau:
- Hiểu sâu và giỏi ít nhất một lĩnh vực chuyên môn
- Thích học hỏi, luôn muốn tiếp thu các kỹ năng và kiến thức mới
- Kiến thức phong phú về các lĩnh vực và có kỹ năng làm việc với nhiều kiểu người khác nhau để giải quyết vấn đề
- Nhìn xa trông rộng, vì họ sở hữu nhiều kỹ năng và kiến thức, có thể nhìn thấy tương lai của một dự án và cách mọi thứ có thể kết hợp với nhau
- Cởi mở, mong muốn lắng nghe ý kiến và quan điểm của người khác
- Tư duy giải quyết vấn đề một cách linh hoạt, có hệ thống.
Ngoài các kỹ năng kỹ thuật – ví dụ thành thạo về lập trình hoặc chuyên môn thiết kế – nhân sự hình chữ T còn sở hữu các kỹ năng nhận thức như trí tuệ cảm xúc và khả năng sáng tạo. Những người có đặc điểm hình chữ T thường có khả năng hình thành các mối quan hệ đồng nghiệp, kết nối sâu rộng trong tổ chức và thường xuyên đưa ra đóng góp giải quyết vấn đề. Điều này khiến họ trở thành những người làm việc có hiệu suất cao, từ đó tăng năng suất tổng thể trên toàn doanh nghiệp và tạo được hiệu ứng tích cực lên các cá nhân khác.
Lợi ích nhân sự T-shape model mang lại cho doanh nghiệp
Nhân sự sở hữu kỹ năng T-shaped sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Với các kỹ năng cốt lõi và khả năng học hỏi mọi thứ nhanh chóng, họ không chỉ hoàn thành xuất sắc công việc của mình, mà còn cộng tác với các phòng ban để thực hiện các nhiệm vụ khác một cách hiệu quả.
1. Cộng tác tốt hơn
Các cá nhân T-shaped thường có kỹ năng giao tiếp cởi mở hơn, bởi họ có kiến thức sâu rộng để khiến người khác hiểu được mong muốn của mình. Khi làm việc chung với những người T-shaped, việc thảo luận, cùng lên ý tưởng cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.
2. Làm việc linh hoạt hơn
Trong khi các nhân viên T-shaped làm công việc đúng vai trò, họ vẫn có thể thực hiện những nhiệm vụ khác khi có yêu cầu cần sự hỗ trợ. Họ đủ linh hoạt để đảm nhận các công việc mới và giúp đỡ các thành viên khác trong nhóm. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn giúp doanh nghiệp hoàn thành các mục tiêu nhanh chóng.
3. Đổi mới, sáng tạo trong công việc
Đổi mới và sáng tạo là yếu tố tiên quyết đối với sự thành công của bất kỳ doanh nghiệp hay tổ chức nào. Những nhân sự T-shaped sẽ là người giúp tổ chức của bạn làm việc sáng tạo hơn. Với góc nhìn đa chiều từ bề dày kiến thức, kinh nghiệm đã tích lũy, họ thường có nhiều ý tưởng tốt đóng góp khi phát triển sản phẩm, thực hiện dự án. Từ đó giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Nhân sự T shaped – tương lai của Doanh nghiệp trong thời đại mới
Trong một cuộc khảo sát toàn cầu của McKinsey, có tới 87% các nhà lãnh đạo thừa nhận rằng, lực lượng lao động của họ còn nhiều lỗ hổng về kỹ năng. Thế nhưng, chưa đến một nửa số người được hỏi có kế hoạch rõ ràng để đối mặt với thách thức này.
Những tác động của cuộc khủng hoảng Covid-19 khiến vấn đề này càng trở nên cấp bách hơn. Từ cách áp dụng công nghệ để làm việc tại nhà đến trao đổi, quản lý nhân sự từ xa và thích ứng với những biến đổi sau đại dịch. Đây là nguyên nhân mà ngày càng nhiều chủ doanh nghiệp mong muốn nhân viên của mình có được kỹ năng T-shaped.
Thế nhưng, việc trang bị một đội ngũ nhân sự T-shaped để đáp ứng nhu cầu kinh doanh hiện tại là chưa đủ. Các tổ chức cần phải nghĩ xa hơn và tạo điều kiện cho lực lượng lao động thích ứng với những thay đổi trong tương lai. Nhất là trong bối cảnh mọi doanh nghiệp đều muốn làm chủ công nghệ để chạy đua với cuộc cách mạng 4.0.
Các kỹ năng cần trang bị để trở thành nhân viên hình chữ T (T-shaped)
Như đã thảo luận, nhân viên hình chữ T có giá trị đối với bất kỳ công ty nào. Chúng tôi đã tổng hợp danh sách ngắn các kỹ năng quan trọng cần trang bị cho nhân viên để trở thành một nhân viên T-shaped trong doanh nghiệp. Các kỹ năng này bao gồm:
- Kiến thức rộng về một chủ đề cụ thể, đặc biệt có liên quan tới công việc
- Kỹ năng chuyên môn phải tốt và thường xuyên được cập nhật
- Kiến thức cơ bản về xã hội học
- Kiến thức cơ bản về kinh tế học
- Hiểu biết tốt về ngành đang làm việc.
- Kỹ năng mềm – đôi khi được gọi là kỹ năng “đối nhân xử thế”. Đây là những yếu tố chủ quan và khó đo lường hơn
Ví dụ:
- Kỹ năng làm việc theo nhóm
- Kỹ năng giao tiếp để đạt hiệu quả cao trong công việc
- Kỹ năng quản lý thời gian
- Kỹ năng CNTT cơ bản
- Khoan dung và cởi mở
Ở cấp độ cá nhân, bạn có thể phát triển theo mô hình chữ T bằng cách tìm hiểu, học hỏi chéo công việc trong các lĩnh vực gần với lĩnh vực chuyên môn sâu của riêng bạn. Bạn có thể tham khảo mở rộng kiến thức và kỹ năng theo chiều ngang liền kề với chuyên môn, và bồi đắp chiều sâu của các lĩnh vực đó. Đối với Nhà quản lý, để bắt đầu đào tạo phát triển nhân sự theo T shape model, trước tiên hãy xác định các nhiệm vụ và kỹ năng chính trong nhóm theo một lĩnh vực cụ thể . Sau đó đào tạo chéo các hoạt động công việc giữa các nhân sự trong nhóm. Như vậy, trong trường hợp cần thiết, nhân viên trong nhóm có thể tham gia thực hiện 1 phần các công việc đó. Yip tại Spotify khuyên nhà quản lý nên đào tạo chéo ở những điểm mà vai trò này có thể giao cho vai trò khác.
CEO phát triển năng lực nhân sự theo hướng T-shaped?
Nhân viên có kỹ năng T-shaped được xem là chìa khóa thành công của nhiều tổ chức. Vậy làm thế nào để các nhà điều hành có thể phát triển nhân sự theo mô hình chữ T và tận dụng giá trị mà họ tạo ra? Dưới đây là một số gợi ý cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp.
1. Trao quyền cho nhân viên
“Cho dù có làm việc cả ngày lẫn đêm thì lãnh đạo cũng chỉ có 24 giờ mỗi ngày. Bởi vậy, hãy trao quyền cho nhân viên, chứ đừng cố gắng làm “siêu nhân”, theo John Vong – Cố vấn cao cấp Tập đoàn Sacombank.
Trao quyền là một trong những cách giúp nhân viên phát huy tối đa năng lực và giúp nhà quản lý giảm bớt khối lượng công việc. Với các nhân sự T-shaped, khi được trao quyền, bằng năng lực của mình họ có thể đưa ra những quyết định giải quyết công việc hiệu quả.
Ngoài ra, việc này cũng giúp nhân viên có cơ hội để thử sức và thể hiện khả năng của bản thân. Đây là lúc mỗi cá nhân được học hỏi thêm các kiến thức và kỹ năng mới trong công việc, để dần dần tiến tới T-shaped.
2. Đào tạo chuyên môn
Đào tạo là một trong những hoạt động hữu hiệu giúp nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân sự. Doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi đào tạo chuyên môn định kỳ, tài trợ chi phí cho nhân viên tham gia các khóa học hay thuê chuyên gia về huấn luyện,… Tất cả điều này đều giúp nhân viên của bạn ngày càng trở nên giỏi hơn, trở thành những T-shaped đóng góp thêm nhiều giá trị cho tổ chức.
3. Phát triển nhóm T-shaped
Đầu tư phát triển kỹ năng chữ T bằng cách tăng cường sự hợp tác và giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm và phòng ban sẽ giúp cải thiện hiệu suất làm việc tổng thể của tổ chức. Mô hình chữ T ban đầu chỉ để nói về một cá nhân, nhưng nó cũng phát huy hiệu quả khi doanh nghiệp phát triển các đội nhóm T-shaped.
Việc các thành viên trong nhóm cùng nhau hướng tới một mục tiêu chung, sự đa dạng về kiến thức, kinh nghiệm và ý tưởng của mỗi cá nhân sẽ mang lại những kết quả vượt ngoài mong đợi. Từ đó giúp doanh nghiệp tăng trưởng bền vững.
Khi kết hợp các thành viên T-shaped lại với nhau thành các nhóm, các đội ngũ này được cho rằng có thể tăng giá trị rộng lớn cho công ty bằng cách:
- Sáng tạo ra cách thức làm việc & phối hợp tổ chức nhanh nhẹn.
- Cân bằng & phối hợp chéo hiệu quả hơn, đặc biệt hiệu quả khi doanh nghiệp ở trạng thái tăng trưởng nhanh
- Tăng tính ổn định và duy trì của đội nhóm
- Thúc đẩy sự đa dạng, đó là điều không thể tránh khỏi khi bạn kết hợp các kỹ năng và chuyên môn từ những người và tầng lớp xã hội khác nhau.
- Mang lại sự cộng tác tốt hơn. Nhiều trí tuệ hơn với nhiều kỹ năng có thể chuyển giao hơn và nhiều lĩnh vực chuyên môn tạo ra sự đổi mới.
4. Ứng dụng công nghệ
Thực tế, việc áp dụng các phần mềm công nghệ không chỉ giúp các nhà lãnh đạo quản trị và điều hành doanh nghiệp tốt hơn, mà còn giúp nhân viên phát huy khả năng, nâng cao năng suất làm việc. Đồng thời, tạo ra môi trường làm việc hiện đại, chuyên nghiệp, giúp nhân sự thích ứng nhanh trong thời đại mới.
Ngày nay, Gen Y và Gen Z đang chiếm tới 80% lực lượng lao động của doanh nghiệp và chính họ được xem là các cá nhân có thể trở thành nhân sự T-shaped một cách rõ ràng nhất. Gen Y và Gen Z cũng được cho là nhóm lao động ưa chuộng ứng dụng công nghệ vào công việc và có xu hướng gắn bó lâu dài với các công ty đã áp dụng các phần mềm số hóa như: phần mềm quản lý công việc, phần mềm nhân sự hay phần mềm chấm công online.
Việc ứng dụng các phần mềm này sẽ giúp doanh nghiệp vận hành xuất sắc hơn, cải thiện giao tiếp giữa các đội nhóm, giảm các quy trình thủ công và hướng tới mô hình hybrid working được định hình là mô hình làm việc của tương lai trong thập kỷ tiếp theo.
Báo cáo Work Trend Index của Microsoft dựa trên khảo sát từ 31 quốc gia chỉ rõ, xu hướng thế giới là hybrid working – mô hình kết hợp làm việc tại văn phòng và làm việc từ xa.
FastWork vừa cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ về mô hình chữ T. Hy vọng nội dung hữu ích với Nhà quản lý trong hoạt động phát triển nguồn nhân lực, cung cấp cho Nhân sự mô hình để định hình hướng phát triển kỹ năng nghề nghiệp.
- Gợi ý Nhà quản lý và nhân sự tham khảo thêm Bộ 25 Tài liệu đào tạo và bồi dưỡng Nhân sự toàn diện, cần thiết trong phát triển mô hình nhân sự chữ T.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng đừng quên tìm hiểu và trải nghiệm miễn phí bộ công cụ Quản trị trọn vẹn vòng đời nhân sự FastWork HRM: Quản lý tuyển dụng, quản lý hồ sơ nhân sự, quản lý chấm công tính lương, quản lý KPI và tài sản cấp phát cho nhân sự trên 1 nền tảng duy nhất. Sử dụng linh hoạt trên Web app và Mobile App, dữ liệu realtime, truy cập mọi lúc, mọi nơi. FastWork HRM tự hào được các Tập đoàn, Doanh nghiệp lớn như Metro Mart, PC1, Bệnh viện Đa khoa Trưng Vương, SEO NGON... sử dụng
Để nhận Tư vấn hoặc Trải nghiệm Miễn phí về phần mềm quản trị nhân sự FastWork HRM, quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ Hotline 0983-089-715 hoặc điền thông tin đăng ký vào Form bên dưới!
